Defter Tasdik Ücretleri Ne Kadar?

Defter tasdik ücretleri, her mükellefin mutlaka zamanında ödemesi gereken yasal bir zorunluluktur. Kanuni süreler içerisinde tasdik edilmeyen defterler, noter onayını kaybeder ve hukuki süreçlerde delil olarak kullanılamaz. İhmali durumunda sadece cezai yaptırımlar değil, aynı zamanda zayıf bir savunma riski ile karşı karşıya kalabilirsiniz.

Dolayısıyla defter tasdiki tüm mükellefler için yasal zorunlulukların başında gelir.

Bu yazıda, 2024 yılı noter defter tasdik ücretleri ve tasdik süreleri hakkında detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.

Defter Tasdik Nedir?

Defter tasdik, Vergi Usul Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu’na göre ticari faaliyet yürüten mükelleflerin, mali kayıtlarını noter onayı ile resmileştirme işlemidir. İşletmelerin gelir-gider hareketleri, borç-alacak ilişkileri gibi tüm mali işlemlerini düzenli olarak kaydettikleri defterlerin noter tasdikiyle resmileştirilmesi zorunludur. Tasdik edilmeyen defterler, hukuki süreçlerde delil niteliğini kaybeder ve işletme cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir.

Defter tasdik ücretini öderken işlemin açılış tasdiki mi yoksa ara tasdik mi olduğuna dikkat etmek gerekir. Tasdik ettirilmesi zorunlu olan defterler, işletmenin iktisadi ve mali yapısının yanı sıra ticari uyuşmazlıklarda da önemli bir ispat aracı olarak kullanılır.

Defter Tasdik İşlemleri Nasıl Yapılır?

Defter tasdik işlemleri, ticari işletmelerin mali kayıtlarını yasal hale getirmek için noter onayı gerektiren bir süreçtir. Vergi Usul Kanunu’nun 203. maddesi bu işlemleri belirli kurallara bağlamıştır:

• Defterdeki sayfaların ardışık olup olmadığı kontrol edilir ve tüm sayfalar noter tarafından mühürlenir.
• Bakanlık onaylı müteharrik yapraklı yevmiye defterleri için bir yıl boyunca kullanılacak yaprak sayısı belirlenir ve tasdik ettirilir.
• Tasdikli yapraklar bittiğinde yeni yapraklar kullanılmadan önce noter onayına sunulmalıdır.
• Yapraklar, önceki sayfa numaralarının kesintisiz devam etmesiyle tasdik edilir.
• Eklenen yaprakların sayısı ilk tasdik şerhinin altına kaydedilir ve noter tarafından tasdik edilir.

Kanunlara uygun bir şekilde defter tasdiği bu adımlarla yapılır.

Defter Tasdik Ücretleri 2024

Noterler tarafından gerçekleştirilen defter tasdik işlemlerinin ücretleri her yıl güncellenmektedir. 2024 yılı için belirlenen defter tasdik ücretleri şu şekildedir:

• Açılış Tasdiki: Defterlerin açılış onaylamasında, yüz sayfaya kadar olan defterler için 12,99 TL, yüz sayfadan fazla olan her 100 sayfa için ek 4,87 TL ücret alınır. Yüz sayfayı aşan defterlerde küsurat 50 sayfaya kadar ise ücret alınmaz, 50 ve üzeri sayfalarda 4,87 TL ücret eklenir.
• Ara ve Kapanış Tasdiki: Sabit bir tasdik ücreti olarak 4,87 TL alınır.

Anonim ve limited şirketlerin kuruluş ve defter tasdik ücretleri ise işletme kapasitesine bağlı olarak 2.000 TL ila 12.500 TL arasında değişmektedir.

Anonim ve limited şirketlerin kuruluş aşamasında defter tasdik ücreti 1.900,00 TL olarak belirlenmiştir.

Çünkü bazı işletmeler için 100 sayfalık bir defter yeterliyken, bazıları için binlerce sayfa gerekebilir. Yıl boyunca yapılan alım-satım işlemleri, banka hareketleri ve diğer resmi belgeler bu sayfa sayısını belirler. Ek olarak bazı kurumların talep ettiği ek belgeler de deftere işlenir ve bu durum sayfa sayısını artırabilir.

Hangi Defterler Tasdik Ettirilir?

Vergi Usul Kanunu çerçevesinde, ticari faaliyet gösteren mükelleflerin, ticari ve mali işlemlerini kayıt altına aldıkları defterleri noter onayı ile tasdik ettirmeleri zorunludur. İşletmelerin faaliyet türüne göre tasdiki zorunlu defterler farklılık gösterir. Kağıt ortamında tutulması gereken başlıca defterler şunlardır:

• Yevmiye Defteri
• Envanter Defteri
• İşletme Defteri
• Çiftçi İşletme Defteri
• İmalat Defteri
• Nakliyat Vergisi Defteri
• Yabancı Nakliyat Kurumlarının Hâsılat Defteri
• Serbest Meslek Kazanç Defteri
• Damga Vergisi Defteri

Her mükellefiyet türüne göre tasdiki zorunlu olan defterler şu şekilde detaylandırılabilir:

1. Şahıs Şirketleri (Gerçek Kişiler ve Gelir Vergisi Mükellefleri)

Şahıs şirketleri, ticari faaliyetlerine ve kazanç tespitine göre iki ayrı kategoriye ayrılır: bilanço esasına göre defter tutanlar (birinci sınıf tacirler) ve işletme esasına göre defter tutanlar (ikinci sınıf tacirler).

Tasdik ettirilmesi gereken defterler, bu kazanç esaslarına göre belirlenir.

Bilanço esasına göre defter tutan şahıs şirketlerinin kanunen tasdik ettirmesi gereken defterler şunlardır:

• Yevmiye Defteri
• Defter-i Kebir
• Envanter Defteri
• Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defter (Anonim ve Limited şirketlerde olduğu gibi)

Bu defterlerden sadece yevmiye defteri, yıl sonunda kapanış tasdiki gerektirir. Diğer defterlerin ara tasdiki yaptırılabilir, ancak kapanış tasdikine tabi olmazlar.

İşletme esasına göre defter tutan şahıs şirketleri yalnızca işletme defteri tutmak zorundadır. Bu defter “Defter-Beyan Sistemi” üzerinden elektronik ortamda tutulur ve tasdik işlemleri otomatik olarak Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yapılır.

Kağıt ortamında işletme defteri tutan işletmeler ise notere başvurarak yalnızca açılış tasdiki yaptırmak zorundadır. İşletme defteri için ara veya kapanış tasdiki gerekmemektedir.

İlginizi çekebilir: E-Ticaret İçin Şirket Kurmak

2. Limited ve Anonim Şirketler

Limited ve anonim şirketler için tasdik edilmesi gereken defterler hem mali hem de idari süreçleri kapsar:

• Yevmiye Defteri
• Defter-i Kebir
• Envanter Defteri
• Pay Defteri
• Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri
• Damga Vergisi Defteri
• Yönetim Kurulu Karar Defteri (Anonim Şirketler için)

Limited ve anonim şirketlerin açılış tasdikleri Ticaret Sicil Müdürlüğü’nde yapılırken, diğer defterlerin tasdiki noter tarafından gerçekleştirilir.

Özellikle yevmiye defteri ve yönetim kurulu karar defteri, kanuni süreler içinde kapanış tasdikine tabi tutulmalıdır.

2. Kolektif ve Komandit Şirketler

Kolektif ve komandit şirketler, hem mali hem de yönetimsel kayıtlarını tutmak zorundadır. Tasdik ettirilmesi gereken defterler şunlardır:

• Yevmiye Defteri
• Defter-i Kebir
• Envanter Defteri
• Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri

Bu şirket türleri, hem mali işlemlerini hem de yönetimsel kararlarını yasal olarak belgelemek zorundadır.

3. İşletme Esasına Göre Çalışanlar

İşletme esasında çalışan mükellefler için işletme defteri tutulur. İşletme defterini “Defter-Beyan Sistemi” üzerinden elektronik ortamda tutan mükellefler için bu defterin noter tasdikine gerek yoktur.

Kağıt ortamında işletme defteri tutan mükellefler ise yine defterlerini notere açılış tasdiki için sunmalıdır. Bu defterin ara veya kapanış tasdiki yapılmaz.

4. Serbest Meslek Erbabı

Serbest meslek erbabının kazançlarını kaydetmek için kullandığı Serbest Meslek Kazanç Defteri de yine Defter-Beyan Sistemi üzerinden elektronik ortamda tutulur. Elektronik kayıt sistemi noter tasdiki gerektirmediği için serbest meslek erbapları noter onayına ihtiyaç duymaz.

Defter Tasdik Ücretleri Nereye Yatırılıyor?

Defter tasdik işlemleri, sicil memurluğu veya noterler aracılığıyla gerçekleştirilir. Defterlerin noter tarafından tasdik edilmesi durumunda, defterlerin türü, sayfa sayısı ve kime ait olduğu bilgileri, en geç 7 gün içinde ilgili Ticaret Sicil Memurluğu’na bildirilmek zorundadır.

Tasdik işlemleri mali müşavirler aracılığıyla yürütülür. Mali müşavirler noterler birliği sistemini kullanarak gerekli evrakları hazırlar ve tasdik işlemini noter üzerinden gerçekleştirir.

Defter Tasdik Ücretleri Ne Zaman Ödenir?

Defter tasdik ücreti, defterlerin kullanılacağı yılı kapsayacak şekilde her yıl Aralık ayında notere ve mali müşavire ödenir. Bu ödeme, işletmelerin gelecek yıl kullanacakları muhasebe defterlerinin yasal olarak geçerli olmasını sağlar ve 2024 defter tasdik ücretleri genellikle “defter parası” olarak da bilinir.

Defter Tasdik Zamanları:

• Öteden beri işe devam edenler, defterlerini kullanacakları yıldan önce gelen Aralık ayında tasdik ettirmelidir.
• Hesap dönemi farklı olanlar, defterlerini kullanacakları hesap döneminden önce gelen son ayda tasdik ettirmelidir.
• Yeni işe başlayanlar, sınıf değiştirenler veya yeni mükellefiyete geçenler, işe başlama veya mükellefiyet değişikliği tarihinden önce tasdik yaptırmalıdır.
• Vergi muafiyeti kaldırılanlar, muaflıktan çıkış tarihinden itibaren 10 gün içinde defterlerini tasdik ettirmek zorundadır.
• Yıl içinde defter dolduranlar veya yeni defter kullanmaya ihtiyaç duyanlar, yeni defterleri kullanmaya başlamadan önce tasdik ettirmelidir.
• Defterlerini bir sonraki yıl kullanmaya devam etmek isteyenler, Ocak ayında veya hesap dönemi farklı olanlar, hesap döneminin ilk ayında defter tasdik işlemini yenilemelidir.

Defter Tasdiki Gecikirse Ne Olur?

Yasal defterlerin zamanında tasdik ettirilmemesi, çeşitli yaptırımlar ve mali kayıplar doğurabilir. Tasdiksiz veya geç tasdik edilmiş defterler usulsüzlük cezasına, re’sen vergi tarhiyatına ve KDV indirimlerinin reddine neden olur. Zamanında tasdik edilmeyen defterler işletme lehine delil olarak kabul edilmez.

SGK mevzuatı açısından, tasdik edilmeyen veya ibraz edilemeyen defterler 12 asgari ücret tutarına kadar idari para cezasına yol açar. Ödenen primlerin iptal gibi riskler de söz konusu olabilir.

e-Defter’e Geçenler Defter Tasdik Ettirecek mi?

E-defter uygulamasına geçen mükellefler, Yevmiye Defteri ve Defter-i Kebir defterlerini elektronik ortamda tutarlar ve bu defterler için noter tasdiki zorunluluğu bulunmamaktadır. Ancak e-defter uygulamasında olmayan diğer defterler için noter tasdiki yapılması gerekmektedir.

Yani, mükellefler tutmak zorunda oldukları diğer defterleri kağıt ortamında noter aracılığıyla tasdik ettirmek ve düzenli olarak tutmakla yükümlüdürler.

Bu düzenlemeyle, sadece Yevmiye ve Defter-i Kebir defterleri e-defter olarak kabul edilirken, diğer defterlerin tasdik sürecine tabi olduğu unutulmamalıdır.

2024 Yılı Defter Tasdik Ücreti Ne Kadar?

2024 yılı için belirlenen defter tasdik ücreti, defterin sayfa sayısına göre değişiklik göstermektedir. Yüz sayfaya kadar olan defterler için tasdik ücreti 12,99 TL olarak belirlenmiştir. Yüz sayfayı aşan her ek 100 sayfa için ise 4,87 TL ek ücret uygulanmaktadır.

Eğer defterdeki fazla sayfa 50 sayfaya kadar ise ek ücret alınmaz, ancak 50 sayfayı aşan fazlalık için 4,87 TL eklenir. Ara ve kapanış tasdikleri için ücret sabit olup, her işlemde 4,87 TL olarak uygulanmaktadır.

Anonim ve limited şirketlerin kuruluş sırasında ödedikleri defter tasdik ücreti ise 1.600,00 TL olarak belirlenmiştir.

Defter Tasdik Yasal Mı?

Basit usulde vergiye tabi esnaf ve sanatkarlar için defter tutulması zorunlu değildir. Bu sebeple, defter tasdiki ve buna ilişkin herhangi bir ücret talebi yasal değildir. 2019 yılından itibaren işletme defterleri Defter-Beyan Sistemi üzerinden elektronik ortamda tutulmakta olup, fiziki defter tasdiki de ortadan kalkmıştır. Dolayısıyla, işletme defteri sahiplerinden defter tasdik ücreti talep edilmesi yasal geçerliliğe sahip değildir.

Bununla birlikte, basit usulde vergiye tabi olmayan diğer işletmeler için noter defter tasdik ücreti, noterler aracılığıyla tahsil edilmekte olup bu ücretler bakanlıklar tarafından belirlenmektedir.

Yevmiye, defter-i kebir gibi noter tasdikine tabi defterlerin tasdik edilmesi zorunludur ve bu ücretler tamamen yasal bir düzenlemeye dayanmaktadır.

Ara Tasdik Ne Zaman Yapılır?

Ara tasdik, defterlerin kullanılmaya devam edileceği durumda yapılan onay yenileme işlemidir. Yevmiye defteri, defter-i kebir, envanter defteri, anonim şirket yönetim kurulu karar defteri ve damga vergisi defteri yeni hesap döneminde kullanılacaksa ara tasdik yapılması zorunludur.

Ara tasdik öncesinde yevmiye defteri ve A.Ş. yönetim kurulu karar defteri için kapanış tasdiki yapılmalıdır. Normal hesap dönemi mükellefleri ara tasdiki ocak ayında yaptırmak zorundadır.

Özel hesap dönemi belirlenen mükellefler ise T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen dönemin ilk ayında ara tasdiki yaptırmakla yükümlüdür.

Kapanış Tasdiki Ne Zaman Yapılır?

Kapanış tasdiki, ticari defterlerin hesap dönemi sonunda noter onayı ile resmileştirilmesidir. Bu işlem, özellikle anonim şirket yönetim kurulu karar defteri ve yevmiye defteri için zorunludur.

Anonim şirket yönetim kurulu karar defterinin kapanış tasdiki, normal hesap dönemi mükellefleri için ocak ayının sonuna kadar yapılmalıdır. Yevmiye defteri ise bilanço esasına göre tutulan defterlerde haziran ayının sonuna kadar tasdik ettirilmelidir.

2024 Yılı İçin Defter Tutma Hadleri Nedir?

2024 yılına ilişkin defter tutma hadleri, 556 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu (VUK) Genel Tebliği ile belirlenmiştir. Bu hadler, işletmelerin bilanço esasına göre defter tutma zorunluluğunu düzenlemektedir. Buna göre 2024 yılında bilanço esasına göre defter tutma zorunluluğu aşağıdaki kriterler üzerinden hesaplanacaktır:

• Yıllık alış tutarı: 1.400.000 TL
• Yıllık satış tutarı: 2.000.000 TL
• Yıllık gayrisafi iş hasılatı: 690.000 TL
• İş hasılatının beş katı ile yıllık satış tutarının toplamı: 1.400.000 TL

Bu hadlerin üzerine çıkan işletmeler, bilanço esasına göre defter tutmakla yükümlüdür.

Defter Tasdik Ettirmeme Cezası 2024

Türk Ticaret Kanunu’nun 562/1-c maddesi gereğince, 2024 yılında defter tasdik işlemlerini yasal süresinde yaptırmayanlar 49.276 TL idari para cezasına çarptırılacaktır. Gerekli noter onayı alınmayan defterler bu cezaya tabidir ve işletmeler ciddi yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir.

Kanuni süreleri içerisinde tasdik işlemlerini tamamlamayan mükelleflere aynı zamanda ikinci derece usulsüzlük cezası uygulanmaktadır. 2024 yılı için belirlenen bu cezalar şu şekilde düzenlenmiştir:

• Sermaye şirketleri için 580 TL
• Bilanço esasına göre defter tutan, sermaye şirketi dışındaki mükellefler için 330 TL
• İşletme esasına göre defter tutanlar için 150 TL

Defter tasdik işlemlerinin zamanında yapılmaması hem idari para cezalarına hem de usulsüzlük yaptırımlarına neden olabilir ve işletmeleri finansal açıdan zora sokabilir.