Geleneksel yazarkasalar artık tarihe karışıyor. Onun yerine yeni nesil ÖKC’ler geliyor. Peki, işletmenizin Ödeme Kaydedici Cihaz (ÖKC) kullanımı konusunda yasal yükümlülüklerini tam olarak yerine getirdiğinden emin misiniz?
Türkiye’de her yıl binlerce işletme, eski nesil yazarkasalar nedeniyle yüksek cezalarla karşı karşıya kalıyor. Eğer siz de ÖKC zorunluluğu, avantajları ve işletmenize nasıl katkı sağlayacağı hakkında bilgi sahibi değilseniz, henüz geç değil.
Ödeme Kaydedici Cihaz (ÖKC) kullanımı yalnızca bir gereklilik değil, aynı zamanda işletmenizin mali yönetimini ve vergi süreçlerini kontrol altında tutmanız için büyük öneme sahiptir.
Yanlış veya eksik kesilen ÖKC fişleri, satış kayıtlarının hatalı olması ve güncellenmeyen sistemler, işletmenizi beklenmedik yasal sorunlara maruz bırakabilir. Tüm bu görevleri tek cihazda birleştiren yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar, tam da bu sorun için hayata geçirildi.
İşletmenizin yasal sorunlarla karşılaşmaması ve satışların daha düzenli yönetilebilmesi için ÖKC nedir, yeni nesil ÖKC kimler için zorunlu gibi soruların tamamını cevapladığımız yazımızı sonuna kadar okumayı unutmayın.
İçindekiler
Ödeme Kaydedici Cihaz (ÖKC) Nedir?
Ödeme Kaydedici Cihaz (ÖKC), işletmelerin yaptığı satışları kayıt altına alan ve Gelir İdaresi Başkanlığı’na anlık olarak bildiren elektronik bir cihazdır. Eski nesil yazarkasaların yerini alan yeni nesil ÖKC cihazları, hem yazarkasa hem de POS özelliklerini tek bir cihazda birleştirir.
Böylelikle ÖKC sayesinde işletmeler her fiş kestiğinde, nakit veya kredi kartıyla gerçekleştirilen işlemleri belgeleyerek vergi denetiminin kolaylaştırılmasına katkı sağlamış olur.
Yani özetle yeni nesil ÖKC zorunluluğu sonrası işletmeler, satış işlemlerini daha hızlı ve verimli yönetebilirler.
Yeni Nesil ÖKC Nedir?
Yeni nesil ödeme kaydedici cihaz (YN ÖKC); hem POS hem de yazarkasa işlevini bir arada sunan ödeme cihazlarına denmektedir. Bu cihazlarda satışlar anlık olarak sisteme kaydedilerek Gelir İdaresi Başkanlığı’na aktarılır. Böylelikle her fiş kesildiğinde satışlar eş zamanlı olarak kayıt altına alınmış ve vergi usulsüzlüklerinin önüne geçilmiş olur.
ÖKC Fişi Nedir?
Ödeme Kaydedici Cihaz fişi, yeni nesil ÖKC’ler üzerinden yapılan satış işlemlerinin belgelendirilmesini sağlayan resmi satış fişidir. İşletmeler; nakit veya kredi kartı ile yapılan her satışta ÖKC fişi keserek Gelir İdaresi Başkanlığı sistemine anlık olarak satışı bildirmiş olurlar.
Yani ÖKC cihazları yalnızca satış fişi kesmekle kalmaz, aynı zamanda çeşitli mali belgelerin yazdırılmasına da uygundur.
ÖKC üzerinden alınabilecek mali belgeler:
- Fatura
- Gider pusulası
- Serbest meslek makbuzu
- Müstahsil makbuzu
- Yolcu taşıma bileti
- Günlük X raporu ve Z raporu
ÖKC fişi, işletmelerin tüm satışlarını kayıt altına alıp eş zamanlı şekilde GİB sistemine aktararak vergi usülsüzlerinin tespit edilmesinde önemli bir rol oynamaktadır.
Kimler Yeni Nesil ÖKC Kullanmak Zorunda?
Ödeme kaydedici cihaz (ÖKC) kullanımı, 3100 sayılı kanun kapsamında belirli mükellefler için zorunlu hale getirilmiştir. Özellikle 1. ve 2. sınıf tüccarlar ile perakende mal ve hizmet satışı yapan işletmeler, satış işlemlerini yasal çerçevede kayıt altına almak için yeni nesil ÖKC kullanmak zorundadır.
Yeni nesil ÖKC kullanmak zorunda olanlar:
- Perakende satış yapan işletmeler
- Hem toptan hem perakende satış yapan işletmeler
- POS cihazı kullanması zorunlu olan belirli meslek grupları
- 1. ve 2. sınıf tüccarlar (3100 sayılı Kanun gereği)
- Yol kenarı otopark işletmeleri
- Seyyar banka POS cihazı kullanan işletmeler
Listede yer alan işletme türleri işletmelerin kademeli olarak yeni nesil ÖKC’ye geçmesi zorunlu hale gelmiştir. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), perakende satış yapan ve ödeme karşılığında fiş kesmek zorunda olan tüm işletmelerin yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanmasını şart koşmaktadır.
Basit usulde vergilendirilen küçük işletmelerden bazıları ve yalnızca toptan satış yapan firmalar bu zorunluluktan muaftır.
ÖKC kullanma yükümlülüğünüz olup olmadığını öğrenmek için Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından yayımlanan kılavuzları inceleyebilir veya vergi dairesinden bilgi alabilirsiniz.
ÖKC Nasıl Alınır?
Yeni nesil ödeme kaydedici cihaz (ÖKC), Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından yetkilendirilmiş firmalardan temin edilmektedir. ÖKC satın alma sürecinde firmaların yasal yükümlülüklerini yerine getirdiğini belgelemek için başvuru için belirli evraklar talep edilmektedir.
Yeni nesil ÖKC almak için şu adımları takip edebilirsiniz:
- Yetkili ÖKC satıcılarından cihaz seçimi yapılır.
- Kimlik ve işletmeye ait resmi belgelerle yeni nesil ÖKC başvurusu yapılır.
- Satın alınan cihaz, GİB’e kayıt ettirilerek aktif hale getirilir.
- Yetkili servis tarafından cihazın kurulumu ve aktivasyonu gerçekleştirilir.
ÖKC alma süresi, işletmenin açılış tarihinden itibaren 30 gündür. Bu süre içinde cihaz temin edilmezse usulsüzlük cezası uygulanabilir.
ÖKC satın almadan önce, yetkili bayilerden cihazın özellikleri ve kullanım şartları hakkında detaylı bilgi almak işletmelerin iş geliştirme süreçleri için önemlidir.
Eski ve Yeni Ödeme Kaydedici Cihazlar Arasındaki Farklar
Eski ve yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar; teknolojik altyapı, entegrasyon ve kullanım kolaylığı açısından önemli farklılıklara sahiptir. En büyük farkları ise yeni nesil ÖKC’lerin Gelir İdaresi Başkanlığı ile anlık veri paylaşımı ve çoklu ödeme desteği sunarak işletmelerin daha hızlı ve güvenli işlem yapmasını sağlamasıdır.
| Özellik | Yeni Nesil ÖKC | Eski Nesil ÖKC |
| Ödeme Seçenekleri | Kredi kartı, banka kartı, temassız ve mobil ödeme desteği sağlar. | Nakit ödemeleri kabul etmek için uygundur. |
| İşlevsellik | Yazarkasa ve POS özelliklerini tek bir cihazda birleştirir. | Yalnızca satış kayıt işlemi yapar; POS entegrasyonu bulunmaz. |
| Veri Raporlama | Satış verilerini anlık olarak GİB sistemine iletir. | Manuel raporlama gerektirir; GİB’e otomatik veri aktarımı yapmaz. |
| Bağlantı ve Entegrasyon | İnternet bağlantısı ile çalışır; harici sistemlerle entegre edilebilir. | İnternetsiz çalışır; harici sistem entegrasyonu sınırlıdır. |
| Yasal Zorunluluk | 3100 sayılı kanuna göre belirli mükellefler için kullanımı zorunludur. | Yerini yeni nesil cihazlara bıraktığı için kullanımı önerilmemektedir. |
| Kullanım Kolaylığı | Dokunmatik ekran ve gelişmiş yazılım ile kullanıcı dostudur. | Mekanik tuşlar ve sınırlı arayüz sunar. |
Özetle yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar; işletmelere hız, güvenlik ve yasal uyumluluk açısından büyük avantajlar sunar.
ÖKC ve Yazarkasa POS Aynı Mı?
Hayır, ÖKC ve yazarkasa POS aynı değildir. Yeni nesil ÖKC, hem yazarkasa hem de POS işlevini birleştiren gelişmiş bir ödeme cihazıdır. Geleneksel yazarkasalar sadece nakit işlemleri kaydederken, yeni nesil ÖKC’ler ise kredi kartı, banka kartı ve temassız ödemeleri destekler. Üstelik yazarkasa POS yalnızca ödeme almak için kullanılır ve GİB’e veri aktarımı yapmaz.
Ödeme Kaydedici Cihaz Cezası Ne Kadar?
Ödeme kaydedici cihaz (ÖKC) kullanma zorunluluğu olan işletmeler, belirlenen süre içinde cihazlarını almaz veya GİB’e kayıt ettirmezse özel usulsüzlük cezası ile karşılaşır. 3100 sayılı Kanun kapsamında belirlenen bu yükümlülük, işletmelerin vergi uyumluluğunu sağlamak amacıyla zorunlu tutulmaktadır.
2024 yılı itibarıyla, yeni nesil ÖKC kullanmayan mükelleflere 4.200 TL özel usulsüzlük cezası uygulanmaktadır. Ayrıca, faturaların elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekirken kağıt ortamında kesilmesi veya hiç düzenlenmemesi durumunda da ek cezalar söz konusu olabilir.
ÖKC cezasından kaçınmak için işletmeler, faaliyete başladıktan sonra 30 gün içinde yeni nesil ÖKC POS satın almalı ve Gelir İdaresi Başkanlığı’na (GİB) kayıt işlemlerini tamamlamalıdır. Yasal yükümlülüklere uyulmaması halinde işletmelere cezai yaptırımlar uygulanabileceği gibi bu yaptırımlar da güncellenebilmektedir.
ÖKC Ne Demek?
ÖKC, “Ödeme Kaydedici Cihaz” anlamına gelmekte olup, bu kelimelerin kısaltılmasından oluşmaktadır.
