Ticari ve bireysel borçlanmalarda kullanılan senetler, borçlu ve alacaklı arasındaki ödeme taahhütlerini resmileştiren yasal belgelerdir. Bu belgelerin hukuki geçerliliği, doğru ve eksiksiz şekilde doldurulmalarına bağlıdır. Özellikle borç ilişkilerinde kullanılan bu belgeler, hatalı veya eksik doldurulduğunda taraflar arasında hukuki anlaşmazlıklara neden olabilir.
Peki, senet nasıl doldurulur ve hangi bilgilerin eksiksiz olması gerekmektedir? Bu rehberde, senet nasıl doldurulur örnek vererek sizlere bu konuda kapsamlı bilgiler sunacağız.
İçindekiler
Senet Nedir?
Senet, borçlu ile alacaklı arasında bir ödeme taahhüdünü belgeleyen ve yasal bağlayıcılığı olan bir belgedir. Bu belge, borçlunun belirli bir tarihte veya vadede alacaklıya belirli bir meblağ ödemesini garanti eder. Ticari ve kişisel borçlanmalarda kullanılan senetler, tarafların hak ve yükümlülüklerini koruma altına alır.
Senetlerin hukuki geçerliliği, doldurulması gereken bilgilerin doğru ve eksiksiz olması şartına bağlıdır. Ödeme günü, ödenecek tutar, lehtarın ismi, ödeme şekli, düzenleme tarihi ve yeri, borçlunun adı soyadı ve açık adresi, TC kimlik numarası, kefil bilgileri ve imza gibi bilgiler senette mutlaka yer almalıdır. Bu unsurların doğru şekilde doldurulması, senedin geçerliliğini ve taraflar arasındaki anlaşmanın yasal koruma altına alınmasını sağlar.
Senet Nasıl Doldurulur?
Senet, borçlu tarafından alacaklıya ödeme yapılacağını taahhüt eden ve bu taahhüdü yazılı olarak belgeleyen hukuki bir evraktır. Borç ve alacak ilişkilerinin güvence altına alınması için senetlerin doğru doldurulması esastır.
Senet doldurma işlemi için izlenmesi gereken adımlar aşağıda belirtilmiştir:
- Ödeme Günü: Borcun ödenmesi gereken tarih rakamla yazılır. Örneğin: “01.06.2025”.
- Türk Lirası ve Kuruş: Türk Lirası bölümüne borç miktarı rakamla yazılır ve başına-sonuna # sembolü konur. Örneğin: “#50.000# Kuruş bölümü varsa borcun kuruş miktarı yazılır, yoksa çizgi çekilir.
- No.: Senet numarası isteğe bağlı olarak belirtilir.
- İş bu emre Muharrer senedim: Senedi düzenleyen taraf belirtilir. Şirket ise “senedimizin”, şahıs ise “senedim” ifadesi kullanılır.
- Mukabilinde… Tarihinde: Borcun ödeneceği tarih yazılır. Ay adı yazıyla belirtilir. Örneğin: “1 Haziran 2025”.
- Sayın…: Alacaklının ad ve soyadı belirtilir.
- Veyahut emrühavale: Senedin devredileceği veya ödeme aracı olarak kullanılacağı durumlarda kullanılır. “veyahut emrühavalesine” ifadesi eklenir.
- Yukarıda yazılı yalnız…: Ödenecek borç miktarı yazı ile belirtilir ve başına-sonuna # sembolü eklenir. Örneğin: “#ellibin#”.
- Türk Lirası… Kuruş ödeyeceği: Borcun kuruş kısmı varsa belirtilir, yoksa çizgi çekilir.
- Bedeli… Ahzolunmuştur.: Borcun ödenme şekli belirtilir; nakit için “nakden”, mal veya hizmet karşılığı için “malen” yazılır.
- İş Bu Bono Vadesinde ödenmediği takdirde…: Ödeme yapılmaması durumunda uygulanacak hukuki prosedürler belirtilir. İlgili mahkemenin adı isteğe bağlı olarak eklenebilir.
- Mahkemelerinin selahiyetini şimdiden kabul eyleri…: Borçlu tarafın hukuki yetkiyi kabul ettiğine dair ibare. Şirket ise “kabul eyleriz”, şahıs ise “kabul eylerim” ifadesi kullanılır.
- ÖDEYECEK: Borçlunun kimlik bilgileri, adresi, şirket ise vergi dairesi numarası, şahıs ise TC kimlik numarası yazılır.
- Kefil: Varsa kefilin bilgileri ve imzası belirtilir.
- Düzenleme Tar.: Senedin düzenlenme tarihi rakamla yazılır. Örneğin: “08.08.2024”.
- İmzalar: Alacaklı ve borçlu tarafların imzaları eklenir. Varsa kefil de borçlunun altına imza atmalıdır.
Bu adımları izleyerek senet düzenleme işlemininizi tamamlayabilirsiniz. Senet kağıdını kırtasiyelerden temin edebilir ve tükenmez kalemle, el yazınızla doldurarak gerekli bilgileri ekleyebilirsiniz.
Senet Doldururken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Senet, borçlu ve alacaklı arasındaki finansal taahhütleri belgeleyen hukuki bir araçtır. Geçerli bir senet düzenlemek için şu unsurlara dikkat edilmelidir:
- Başlık: Senet üzerinde “emre yazılı senet” veya “bono” ifadesi bulunmalıdır.
- Düzenleyenin Bilgileri: Lehtarın adı, soyadı ve mümkünse T.C. kimlik numarası belirtilmelidir.
- Tarih ve Yer: Senedin düzenlendiği yer ve tarih açıkça yazılmalıdır.
- İmza: Lehtarın ıslak imzası senette mutlaka bulunmalıdır.
- Ödeme Vaadi: Belirli bir bedelin kayıtsız şartsız ödeneceğine dair açık bir ifade olmalıdır. Şart içeren ifadeler senedi geçersiz kılar.
- Vade: Ödeme tarihi, gün/ay/yıl formatında belirtilmelidir.
- Borcun Miktarı: Borç miktarı hem rakamla hem de yazıyla yazılmalıdır. İkisinin tutmaması durumunda yazıyla belirtilen geçerlidir.
- Ödeme Yeri: Özel bir ödeme yeri belirtilmemişse, düzenleyenin adresi geçerli kabul edilir.
- Senet Kopyaları: Taraflar senedin birer kopyasını saklamalıdır.
- El Yazısı ve Kalem: Senet, borçlu tarafından el yazısıyla ve tükenmez kalemle doldurulmalıdır.
Bu adımlara dikkat ederek, hukuki geçerliliği olan ve güvenilir bir senet düzenlemek mümkündür. Her detayı eksiksiz yerine getirerek, taraflar arasındaki mali taahhütleri güvence altına alabilirsiniz.
Senedi Kim Hazırlar?
Senet, borçlu tarafından hazırlanır ve imzalanır ve akabinde alacaklıya teslim edilir. Yani, borçlu kişi senedi yazar, imzalar ve bu belgeyi alacaklıya verir. Vade tarihi geldiğinde, alacaklı borçludan senette yazan miktarı talep eder. Eğer borçlu bu parayı ödemezse, alacaklı yasal yollara başvurarak borcunu tahsil etme hakkına sahiptir.
Senedin Tarafları Kimlerdir?
Senette iki ana taraf vardır: borçlu ve alacaklı. Borçlu, senette belirtilen ödemeyi yapacak kişidir. Alacaklı ise bu ödemeyi alacak kişidir. Senet metninde bu kişiler “muhatap” (borçlu) ve “lehtar” (alacaklı) olarak da adlandırılabilir.
Senet Nasıl Tahsil Edilir?
Senet tahsil etmek için öncelikle kambiyo senetlerine özgü icra takibi başlatılmalıdır. Bu süreçte, alacaklı tarafından icra müdürlüğüne başvuru yapılır ve borçluya bir ödeme emri gönderilir. Ödeme emri, borçluya senet bedelini ödemesi için tanınan resmi bir bildirimdir.
Borçlu, bu ödeme emrini aldıktan sonra beş gün içinde ödeme yapmazsa veya menfi tespit davası açmazsa, icra takibi kesinleşir. Menfi tespit davası, borçlunun borcu olmadığını kanıtlamaya çalıştığı bir dava türüdür. Eğer borçlu bu davayı açmaz veya açtığı dava reddedilirse, alacaklı, borçlunun mal varlığına haciz koydurabilir.
Haciz işlemi, borçlunun taşınır ve taşınmaz mallarına el konulmasını içerir ve bu mallar açık artırmada satılarak senet borcu ödenir. İtiraz edilmeyen ve menfi tespit davası açılmayan durumlarda, senet 2-3 ay içinde tahsil edilebilir.
Senet Ödenmezse Ne Olur?
Eğer borçlu senet bedelini ödemezse, borçluya doğrudan hapis cezası veya adli para cezası uygulanmaz. Ancak, alacaklı senedin tahsili için yaptığı tüm masrafları borçludan talep edebilir. Bu masraflar, icra takibi sürecinde yapılan harcamalar, avukatlık ücretleri ve diğer yasal masrafları kapsar. Borçlu, senet bedelinin yanı sıra bu ek masrafları da ödemek zorunda kalabilir.