Startup Nedir? Start-Up Şirketi Nasıl Kurulur?

Yenilikçi bir fikriniz var ve bu fikri hayata geçirmek mi istiyorsunuz? Topluma faydalı ve daha önce yapılmamış, inovasyona dayalı bir iş fikriniz varsa artık siz de bir start up şirketi olabilirsiniz. Peki, nasıl?

Yenilikçi ürün ve hizmetler geliştirme amacı taşıyan startup projeleri, etkileyici bir değişim sunma potansiyeli ile diğer iş kurma stillerinden ayrılıyor. Bu nedenle de start up kurmak için öncelikle inovasyon odaklı yeni bir girişim veya iş fikriniz olmalı.

Start up ne demek, start up şirket nasıl kurulur ve nelere dikkat edilmelidir gibi sorularınıza bu bölümde cevap bulacağız. Hazırsanız başlayalım.

Startup Nedir? 

Startup, Amerika’da doğan ve henüz uygulanmamış bir ürünü geliştirmeye dayanan bir iş modelidir. Bu terim, yenilikçi düşünceyi merkeze alan ve çözüm odaklı yaklaşımıyla farklılaşmayı hedefleyen fikirleri kapsamaktadır. Türkçe’de start-up “yeni girişim” olarak ifade edilse de dilimizde büyük çoğunlukla “startup” olarak kullanılmaktadır. 

Dünyanın birçok yerinde kullanılan bu kavram özellikle Silikon Vadisi’ndeki şirketler sayesinde popülerleşmiştir.

Startup ne demek diye soranlar, bu yapının temel amacının bir problemi inovatif şekilde çözmek olduğunu görür. Geleneksel işletmelerden farklı olarak start up şirketleri, teknolojiden faydalanarak bir sorunu çözen veya inovatif fikirleri hayata geçirmeyi amaçlayan iş modellerini kapsar.

Startup sıfır noktasından başlayarak yeni bir girişimde bulunmak olarak bilinse de iki farklı yol ile start up projelerini hayata geçirmek mümkün.  

İlki bir problemi çözmek için kurulan yenilikçi bir fikir ile yola çıkan girişimciliktir. İkincisi ise yine inovatif bir fikir ile dünya üzerinde etki ederek fayda sağlamayı amaçlayan girişimdir. Bu gibi start up girişimlerde,  “inovasyon” ve “fayda sağlamak” şirketler için ana unsurlar arasında yer almaktadır. 

Startup’larda öncelikli hedef kar elde etmek değil, fayda sağlamaktır. Bu sebeple başlangıç noktasından gelişim aşamasına kadar fon ve yatırımcı destekleriyle kar elde etmeksizin bir çabaya girişilir.

İlginizi çekebilir: Türkiye’de Olmayan İş Fikirleri

Startup Şirketi Nedir?

Start-up şirketi, inovatif yapısıyla farklılaşan ve bir problemi çözmeye odaklanan şirketlerdir. Yani herhangi yeni açılmış bir kafe, kuaför salonu veya simitçi start-up şirketi değildir.

Yeni kurulup hızla büyümekte olan herhangi bir şirket de start-up şirketi değildir. Start up şirketi olmak için diğer şirketlerden farklı bir yolla fayda sunulması gerekir.

Bunu birkaç örnekle açıklayalım.

Getir markasına bir bakalım. Pandemi döneminde market ihtiyacını gidermek veya evden çıkmak büyük bir problem haline gelmişti.

Getir ise tam zamanında evimizde oturarak yalnızca bir mobil uygulama üzerinden market siparişi verebileceğimiz yepyeni bir sistemle hayatımıza girdi. Ve Getir’in iyi bir start-up şirketi örneği olması bununla kalmadı.

Kendi deposu haricinde birçok bölgedeki restoran, pet shop, kasap, manav gibi yerlerle işbirliği yaparak iş geliştirmeye gitti. Mobil uygulaması ile her ürün artık bir tıkla kapımıza gönderilebiliyordu.

Anlayacağınız start-up şirketi için tamamıyla farklı bir sistem veya ürün sunmanıza gerek yok. Piyasada sunulan bir ürün veya hizmeti kullanıcı yararına farklılaştırarak sunma fikri de bir start-up girişimi için yeterli olabilir.

Örneğin taksiler yıllardır varlığını sürdürürken hayatımıza Uber girdi.

Şimdiye kadar telefon numarasıyla, durak zillerinden veya direkt yol üzerinden taksiye ulaşmaya çalışırken Uber bir mobil uygulama üzerinden vasıta çağırma fırsatı sundu. Aslında ikisinde de amaç yolcuyu istediği yere ulaştırmakken Uber, mevcut yöntemi değiştiren bir start-up şirketi oldu.

Normalde bir start-up girişiminin direkt şirketleşmeye ihtiyacı yoktur. Startup girişimler başlangıçta proje bazlı ve testlerle ilerlediğinden kendini kanıtladığında da şirketleşebilir.

Aynı zamanda şirketler içerisinde de girişimcilik bölümleri kurularak halihazırdaki bir şirket içerisinde de inovatif girişimler yani startup projeleri oluşturulabilir.

İlginizi çekebilir: Şirket nasıl kurulur?

Startup Nasıl Kurulur?

Startup kurmak, bir şirket kurmaktan farklı süreçleri kapsamaktadır. Çünkü startup şirketler kategorisinde yer almak istiyorsanız, fikrinizin veya projenizin daha önce sunulmamış bir faydayı hayata geçirmeye odaklanması gerekir. 

Startup şirketi kurmak için izlemeniz gereken adımlar şu şekildedir:

• İnovatif bir fikrin belirlenmesi
• Pazar araştırması ve prototip geliştirilmesi
• Rakip analizi
• Şirket kuruluşu ve yasal süreçlerin tamamlanması
• Yatırım ve büyüme stratejilerinin geliştirilmesi

Bu adımları uygulayarak startup girişiminde karşınıza çıkabilecek sorunları en aza indirgeyebilirsiniz.

İlginizi çekebilir: İnovasyon Örnekleri

1. İnovatif Bir Proje/ İş Fikri Belirleme

Startup kurmak, klasik bir şirket kurmaktan farklıdır. Bir girişimin “startup” kategorisine girebilmesi için, projenin daha önce sunulmamış bir faydayı hayata geçirmeye odaklanması gerekir. Bu nedenle ilk adım, belirli bir problemi hedefleyen ve bu probleme yenilikçi bir çözüm sunan bir iş fikri geliştirmektir. Fikriniz hem uygulanabilir olmalı hem de hedef kitlenin gerçek ihtiyaçlarına yanıt verebilmelidir.

İlginizi çekebilir: İş Fikirleri Robotu

2. Pazar Araştırması ve Prototip Geliştirme

Startup fikrinizi netleştirdikten sonra, pazar araştırması yapılmalı ve rakip analizleri gerçekleştirilmelidir. Hangi kitleye hitap edeceğiniz, mevcut pazarda benzer çözümler olup olmadığı ve hedef kitlenin ihtiyaçları detaylı biçimde incelenmelidir.

Örneğin “Getir” markası gibi şehir yaşamında artan hızlı tüketim alışkanlıklarına yönelik geliştirilmiş online sipariş çözümleri, bu ihtiyaçlara yanıt veren başarılı startup örneklerindendir.

Ardından prototip geliştirilerek fikir test edilmelidir. Bu sayede ürünü test edebilir, işlevlerini doğrulayabilir ve kullanıcı geri bildirimleriyle startup projesinin geliştirebilirsinizz. 

3. Rakip Analizi  

Başarılı startup örnekleri incelenerek süreç hakkında fikir edinmek büyük avantaj sağlar. Marka hikayelerini ve hayata geçiş süreçlerini analiz ederek kendi yol haritanızı oluşturabilirsiniz. Her startup süreci farklıdır ancak ortak başarı unsurları çoğu zaman benzer adımlarda toplanır.

4. Şirket Kuruluşu ve Yasal Süreçler

İş fikri doğrulandıktan ve test aşaması tamamlandıktan sonra resmi şirket kurulumuna geçilebilir. En uygun şirket türü belirlenmeli, vergi yükümlülükleri göz önünde bulundurulmalı ve gerekli yasal başvurular yapılmalıdır. Bu aşamada bir mali müşavirden destek almak süreci sizin için kolaylaştırabilir.

5. Yatırım ve Büyüme Stratejileri

Girişimlerin %29’unun sermaye kaynaklı başarısızlığa uğradığını biliyor muydunuz? Başlangıç sermayesine sahip olsanız dahi girişiminizin ileriki aşamalarını garantiye almanız oldukça önemlidir. Çünkü start-up girişimlerinin test ve lansman süreci uzayabileceğinden bir projeyi sürdürebilmeniz için geçen sürede finansmana ihtiyacınız olacak.

Kendi öz kaynaklarınız yetersizse melek yatırımcılardan, girişim sermayesi fonlarından ya da KOSGEB gibi devlet desteklerinden faydalanabilirsiniz.

Peki sermaye desteğini nerelerden bulabilirsiniz?⁠ İşte, bazı teşvik ve sermaye desteği alabileceğiniz yerler:

• Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı
• Melek yatırımcılar
• Türkiye Grameen Mikrofinans Programı
• KOSGEB Kadın Girişimci Desteği
• KGF Kadın Girişimci Desteği
• TOBB Kadın Girişimciler Kurulu
• KAGİDER
• Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı
• Banka Kredileri

Son olarak, hedef kitlenize ulaşmak için dijital pazarlama stratejilerine önem vermeniz gerektiğini de unutmayın. Startup şirketleri, sürdürülebilir bir iş planı yapılmadığında başarısızlığa kolayca sürüklenebilir. Bu nedenle iş planınızı kapsamlı olarak değerlendirmenizde fayda var. 

İlginizi çekebilir: İşletmeler için Vergi Muafiyetleri

Başarılı Startup Örnekleri 

Hayata geçirilen ve hala çok başarılı olan start up örnekleri arasında yer alan firmalar ile konumuzu detaylandıralım. Bu bölümde vereceğimiz marka isimleri, start up olarak hayata geçirilmiş ve şimdilerde belki de birçoğumuzun aşina olduğu isimlerdir.

1. Airbnb

Start up projeleri kapsamında hayata geçirilen Airbnb‘yi ele alalım. 2008 yılında San Francisco’da kurulan Airbnb, otel konaklamalarına alternatif olarak insanların evlerini kısa süreli kiraya verebileceği bir platform olarak doğdu.

Kurucuları, daha önce yapılmamış olan ve insanlara yeni bir çözüm vaadeden bu fikri uygulamaya koyarken bir soruna çözüm buluyorlardı. Airbnb, seyahat edenlerin daha uygun fiyatlı ve kişiselleştirilmiş konaklama deneyimi yaşamasına odaklanarak fikirlerini hayata geçirdiler.

Geleneksel otelcilik sektörüne yenilikçi bir çözüm getiren Airbnb, kısa sürede büyük yatırımlar alarak dünya çapında bilinen bir marka haline geldi. Bugün milyonlarca kullanıcıya sahip olan platform, başarılı bir start-up şirketi nasıl kurulur sorusunun en iyi yanıtlarından biri olarak gösterilebilir.

2. ByteDance (TikTok)

Çin merkezli ByteDance, gelişmiş makine öğrenimi algoritmalarıyla kullanıcılara kişiselleştirilmiş içerikler sunar. 

En popüler ürünlerinden biri olan TikTok platformu, kısa video konseptiyle dünyanın her yerinde büyük ilgi görmüş olan şirket, kullanıcı davranışlarını gerçek zamanlı analiz ederek eğlenceli ve kullanıcıyı platformda tutmayı başarabilen bir sosyal medya stratejisi yaratmıştır. 

Bu yenilikçi yaklaşım, ByteDance’i dünyanın en değerli startup şirketlerinden biri haline getirmiştir.

3. SpaceX

Elon Musk tarafından kurulan SpaceX, uzay araştırmalarını ticarileştirerek Mars’a insanlı seyahati mümkün kılmak gibi çarpıcı bir vizyona sahiptir. 

Şirket, tekrar kullanılabilir roket teknolojisi sayesinde maliyetleri düşürmüştür. Aynı zamanda NASA iş birlikleriyle yörüngeye kargo ve astronot taşıma görevleri gerçekleştirmiştir. Bu öncü adımlar, uzay sektörü için devrim niteliğinde kabul edilmiş ve SpaceX’i kurulduğu dönemin startup şirketleri arasına sokmuştur. 

4. Stripe

Fintech sektörünün önde gelen girişimlerinden Stripe, çevrimiçi ödeme işlemlerini basitleştirmeyi amaçlayarak hayata geçirilmiştir. Geliştiricilere sunduğu kolay entegrasyonla hızlı ve güvenli ödeme sistemlerini destekleyerek kullanıcılara ulaşmayı başarmıştır. 

Dünyanın dört bir yanında farklı para birimleriyle işlem yapabilme özelliği, Stripe’ı global çapta popülerleştirmiştir. Stripe, birçok startup ve işletme için en çok tercih edilen finansal sağlayıcılardan biri olmuştur. 

Startup Örnekleri (Türkiye)

Startup örnekleri Türkiye bazlı şirketlerde de karşımıza çıkabilmektedir. İnovasyon odaklı bu şirketler, Türkiye’de yenilikçi fikirleri hayata geçirerek bugünlere kadar ulaşmayı başarabilmiş durumdalar.

1. Getir

2015 yılında kurulan Getir, kullanıcıların market ve temel ihtiyaçlarını dakikalar içinde adreslerine ulaştırmayı hedeflemektedir. Yenilikçi dağıtım ağı ve geniş ürün yelpazesi sayesinde kısa sürede hem Türkiye’de hem de uluslararası pazarda büyüme fırsatı bulmuştur. 

Bir mobil uygulama aracılığıyla hızlı teslimat fikrini hayata geçiren Getir, yatırımcıların dikkatini çekerek önemli yatırımlar almıştır. Getir’i bugün buralara getiren ise doğru zamanda, doğru probleme çözüm bulmak diyebiliriz. Bugün Londra, Amsterdam ve birçok büyük şehirde Getir’in faaliyet gösterdiğini söylemek mümkün.

2. Trendyol

Türkiye’nin önde gelen e-ticaret platformlarından Trendyol, giyimden elektroniğe kadar birçok kategoride ürün satışını üstlenmiştir. 

Esnek iş modeli ve kullanıcı dostu mobil uygulaması, platformun hızlı büyümesine katkı sağlamıştır. Son yıllarda aldığı yüksek değerlemelerle bir “unicorn” olarak konumlanan Trendyol, yurt dışı pazarlara da açılarak bir startup başarı hikayesi haline gelmiştir. 

3. Peak Games

Mobil oyun geliştirme alanında faaliyet gösteren Peak Games, “Toy Blast” ve “Toon Blast” gibi global çapta popüler oyunlara imza atmıştır. 

2020 yılında Zynga tarafından satın alınmasıyla büyük ses getiren Peak Games, Türkiye’nin ilk “unicorn” startup şirketlerinden biri olmuştur. 

Startup Şirketler Hangi Alanlarda Kurulabilir?

Startup şirketler, temelde inovasyon ve problem çözümü odaklı oldukları için birçok sektöre uyarlanabilir. 

En yaygın alanların başında teknoloji, yazılım ve mobil uygulama geliştirme gelir. Özellikle günlük hayattaki problemleri yenilikçi çözümlerle gidermeyi hedefleyen uygulamalar, startup dünyasında sıkça karşımıza çıkar. 

Örneğin yemek siparişi, ödeme sistemleri veya kargo takibi gibi konulara yönelik dijital platformlar startup örnekleri arasında gösterilebilir. 

Fintech, sağlık teknolojileri, eğitim teknolojileri ve yeşil enerji çözümleri gibi alanlar da son yıllarda girişimcilerin en çok ilgi gösterdiği sektörler arasında yerini aldı. 

Bunların yanı sıra, sürdürülebilirlik, tarım teknolojileri, yapay zeka ve veri analitiği gibi alanlar da hızla büyüyen startup ekosisteminin parçasıdır.

Özetle bir startup’ın hangi sektörde yer alabileceği, girişimcinin çözmek istediği probleme ve bu problemi nasıl ele aldığına bağlıdır. 

Önemli olan, pazarda henüz karşılanmamış bir ihtiyacı fark edip bu boşluğu inovatif bir fikirle doldurmaktır. Bu bakış açısıyla hemen her sektörde başarılı bir startup şirketleri kurulabilir.

Başarılı Bir Startup Kurmak İçin Dikkat Etmeniz Gerekenler

Start-up girişiminizi güçlü temeller üzerine kurmak istiyorsanız ilk olarak sık yapılan hataların farkında olmalısınız. Çünkü Google veya Tesla gibi dünyanın en popüler markaları da sizin adımlarınızı izlemişti. Adımları doğru kurgulayamayan şirketlerin ise şu anda adını duymuyoruz. 

1. Piyasa Talebini Doğru Değerlendirin

Şirket kuruluşlarında başarısızlığın %42’si, sunulan ürün ya da hizmetin pazar tarafından talep edilmemesi sonucunda ortaya çıkar. Bu durumda, rakiplerin pazarı doyurduğu senaryolarda da sizin projeniz rekabette geride kalabilir. Bu gibi sorunlar ile karşılaşmamak için fikrinizi/ürününüzü hayata geçirmeden önce prototip oluşturun ve kullanıcılardan geri bildirim toplayın.

2. Sermayeyi Akıllıca Yönetin

Her 100 başarısız girişimden 29’u, sermaye yetersizliği nedeniyle yarı yolda kalır. Bu nedenle özellikle startup kurarken fonlarınızı planlı kullanmaya veya start-up ekosisteminden yatırım alarak finansal riski dağıtmaya çok özen göstermelisiniz. 

Startup projeleri genellikle uzun soluklu ve çok aşamalı süreçlerin sonunda hayata geçirilebildiği için nakit akışınızı doğru yönettiğinizden emin olmalısınız. 

3. Fiyatlandırma Stratejinizi Belirleyin

Pazarın ihtiyacını tam karşılasanız bile yanlış fiyatlandırma girişimi şirketinizi başarısızlığa sürükleyebilir. Tam da bu nedenle piyasaya girmeden önce detaylı bir rakip analizi yapın ve operasyonel giderleri hesaba katarak kar elde etmenizi sağlayacak bir fiyat politikası oluşturun. 

Böylelikle hem karlılığınızı koruyabilir hem de rekabet gücü bulabilirsiniz.

4. Hedef Odaklı Pazarlama Yapın

Yanlış pazarlama stratejisinin şirket başarısızlığındaki etkisi  %14 civarında. En ilgi çekici taktiği geliştirmiş olsanız da hedef kitlenize uygun değilse sonuç alamazsınız. Bu yüzden, hedef kitlenizi derinlemesine analiz etmeli ve mesajınızı onlara göre etkili stratejiler ile iletmelisiniz. 

5. Hukuki Süreçlere Hakim Olun

Yasal problemler, girişiminizi doğrudan sonlandırmasa da süreci yavaşlatabilir. Şirket kuruluşu, fikri mülkiyet hakları veya lisanslar gibi konuları erkenden araştırmalısınız. Startup şirket kurduğunuz için fikirlerinizi koruma altına almanız ve süreci doğru yönetmeniz gerekir. Bu şekilde, sürpriz aksaklıklar yaşamadan işinizi ilerletebilirsiniz.

Sık Sorulan Sorular

Startup ne demek, startup şirket nasıl kurulur gibi soruları cevaplandırdık. Bu bölümde ise startup hakkında bilmeniz gereken soruları özet halinde cevaplandıracağız.

Startup Vizesi Nedir?

Startup vizesi; startup şirket kurmak ve fikirlerini hayata geçirmek isteyen girişimcilere Avustralya, Amerika, Kanada, Japonya, Danimarka, İngiltere ve İtalya gibi ülkeler tarafından tanınan geçici bir vize hakkıdır.